Przedszkole Miejskie Nr 10 w Jaworznie - MATERIAŁY DYDAKTYCZNE 21.06 - 5.06.2020

I. ĆWICZENIA ARTYKULACYJNE DLA DZIECI

 1.Ćwiczenia warg i policzków

• Niesforny balonik – nadymanie jednego policzka i przesuwanie powietrza z jednej strony jamy ustnej do drugiej – wargi złączone.
• Zajączek – wciąganie policzków do jamy ustnej, policzki ściśle przylegają do łuków zębowych, wargi tworzą „zajęczy pyszczek”.
• Całuski – wargi ściągnięte, wywinięte do przodu – jak przy cmoknięciu.
• Mam wąsy – utrzymanie słomki między nosem a górną wargą.
• Nic nie powiem – mocne zaciśniecie rozciągniętych warg.
• Pajac – wesoła mina: wargi złączone, kąciki uniesione do góry, smutna mina: wargi złączone, kąciki opuszczone w dół.
• Minki - naśladowanie min: wesołej - płaskie wargi, rozciągnięte od ucha do ucha, uśmiech szeroki, smutnej - podkówka z warg, obrażonej - wargi nadęte, zdenerwowanej - wargi wąskie..
• Rybka - wysuwanie warg do przodu i rozszerzanie na końcu jak u ryb.
• Zły pies - naśladowanie złego psa, unoszenie górnej wargi, wyszczerzanie zębów.
• Echo - dobitne wymawianie samogłosek a, o, e, i, u, y.
• Masaż warg - nagryzanie zębami wargi dolnej, potem górnej.
• Motorek - parskanie wargami, naśladowanie odgłosu motoru, traktora

      2.Ćwiczenia języka

• Dotykanie palcem lub zimną łyżeczką podniebienia tuż za górnymi zębami, nazywając je zaczarowanym miejscem, parkingiem itp.. w którym język (krasnoludek, samochód) powinien przebywać, gdy mamy zamkniętą buzię.
• Przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu kawałków kukurydzianych chrupek.
• Zlizywanie nutelli, miodu, dżemu itp. z podniebienia przy szeroko otwartych ustach.
• Konik jedzie na przejażdżkę - naśladowanie konika stukając czubkiem języka o podniebienie, wydając przy tym charakterystyczny odgłos kląskania.
• Winda - otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak, jakby był windą - raz do góry, raz do dołu.
• Karuzela - dzieci bardzo lubią kręcić się w koło, twój język także. Włóż język między wargi a dziąsła i zakręć nim raz w prawą, raz w lewą stronę.
• Chomik - wypycha policzki jedzeniem, a ty pokaż jak można wypchnąć policzki językiem, raz z prawej raz z lewej strony.
• Zawody -  kto dłużej utrzyma nieruchomo język za górnymi zębami przy szeroko otwartej buzi ?
• Malarz - maluje sufit dużym pędzlem. Pomaluj pędzlem (językiem) swoje podniebienie, zaczynając od zębów w stronę gardła.
• Młotek - wbijamy gwoździe w ścianę. Spróbuj zamienić język w młotek i uderzaj o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa. Usta szeroko otwarte!
• Żyrafa - ma długą szyję, wyciąga mocno szyję do góry. Otwórz szeroko usta i spróbuj wyciągnąć język do góry, w kierunku nosa,  najdalej jak potrafisz.
• Słoń - ma długą trąbę i potrafi nią wszędzie dosięgnąć. Ciekawe czy potrafisz dosięgnąć językiem do ostatniego zęba na górze i na dole, z prawej i lewej strony.( Usta otwarte, żuchwa nieruchoma)

      3. Ćwiczenia żuchwy (szczęki dolnej)

• Zamykanie i otwieranie domku - szerokie otwieranie ust, jak przy wymawianiu głoski a, zęby są widoczne dzięki rozchylonym wargom.
• Grzebień - wysuwnie żuchwy, zakładanie i poruszanie dolnymi zębami po górnej wardze. Cofanie żuchwy, zakładanie i poruszanie górnymi zębami po dolnej wardze i brodzie.
• Krowa - naśladowanie przeżuwania.
• Guma do żucia - żucie gumy lub naśladowanie.
• Opuszczanie żuchwy – powoli i spokojnie opuszczaj żuchwę, starając się jak najszerzej otworzyć buzię. Po serii powolnych ruchów, przyspiesz je.
•  Ziewanie – świetne ćwiczenie na rozluźnienie stawu. Ziewnij kilkukrotnie.
• Robienie kółek żuchwą – raz w prawo, raz w lewo.
•  „Zamiatanie” żuchwą – przy otwartej buzi przesuwaj dolną szczękę rytmicznie na boki, najpierw powoli, a potem coraz szybciej.
• Małpa– ruszaj żuchwą we wszystkich kierunkach, podobnie jak wykonują to małpy. To doskonałe ćwiczenie rozluźniające.

      4.Ćwiczenia podniebienia miękkiego

•  Zmęczony piesek - język wysunięty z szeroko otwartych ust, wdychanie i wydychanie powietrza ustami.
•  Chory krasnoludek - kasłanie z językiem wysuniętym z ust.
•  Balonik - nabieranie powietrza ustami, zatrzymanie w policzkach, następnie wypuszczanie nosem.
•  Biedronka, parasol, sukienka itp. - przysysanie kolorowych kółeczek poprzez wciąganie powietrza przez rurkę i przenoszenie na obrazek biedronki...
• Śpioch - chrapanie na wdechu i wydechu.
• Rozmowa  kukułki i kurki - wymawianie sylab:ku - ko, ku -ko,uku - oko, uku - oko,kuku - koko, kuku - koko.

         5.Ćwiczenia oddechowe.

• „Wąchanie kwiatów” –  powoli wciąganie powietrza noskami , czynność powtarzamy kilkakrotnie ( można też wąchać perfumy lub inne zapachy).
• „Dmuchawce - latawce” –  wciąganie powietrze nosem i dmuchanie jak najdłużej na dmuchawiec lub latawce.
•  „Chłodzenie zupy” - ręce złożone na kształt głębokiego talerza,  wciąganie powietrza noskami, a wydmuchiwanie buzią jak najdłużej
• „Chuchanie na zamarznięta szybę” –  wciąganie powietrza nosem a następnie chuchanie jak najdłużej tak, aby zaparowała.
• „Chuchanie na zamarznięte ręce” – tak, aby poczuć na nich ciepło.
• „Mecz ping – ponga” –  siedzenie po przeciwnych stronach stolika i dmuchanie na piłeczkę tak aby nie spadła ze stolika
• Wydłużanie fazy wydechowej poprzez wypowiadanie spółgłosek szczelinowych:

- u 3-4 latków – f – wietrzyk,                          w – odgłos silnika

- u 4 – 5 latków – s –  wąż,                               z – pszczoła

- u 5 – 6 – latków – sz – szum morza,                ż -  samolotu

• Robienie kleksów z farby wodnej, dmuchanie na nie przez słomkę z różną siłą i pod różnym kątem. Rozdmuchiwana farba przypomina barwne kwiaty.

• Dmuchanie na plastikowe mini zabawki na kółkach,  z taką siłą, aby mogły się przemieszczać.

• Trzymanie w dłoni małego kłębka wełny lub piórka. Po głębokim wdechu nosem zdmuchiwanie ich.
• Dmuchanie na świecę w taki sposób, aby płomień wyginał się, ale nie zgasł.
• Puszczanie baniek mydlanych. Zachęcanie do wykonania jak największej bańki mydlanej.
• Dmuchanie przez rurkę  na lekkie przedmioty.
• „Gotowanie wody” - dmuchanie przez rurkę zanurzoną w wodzie tak, aby tworzyły się pęcherzyki powietrza na jej powierzchni.
• Wydmuchiwanie kółek na lustrze.
• Granie na organkach lub flecie.

 To tylko kilka przykładów tego, jak w zabawny sposób można pomóc naszym dzieciom w zdobywaniu sprawności prawidłowej artykulacji. Wykorzystujmy też naturalne sytuacje życiowe, które w sposób nieuświadomiony przyczyniają się do wzmocnienia mięśni języka, warg czy pozostałych narządów mowy i tym samym dadzą dziecku radość z mówienia ;

• Po posiłku pozwólmy dziecku wylizać talerz językiem -jak kotek. To ćwiczenie mniej eleganckie, za to bardzo skutecznie gimnastykuje środkową część języka, pomaga też przy jego pionizacji.
• Po śniadaniu posmarujmy dziecku wargi miodem, kremem czekoladowym, dżemem itp.  i poprośmy, aby zlizał je dokładnie jak miś czy kotek.
• Kiedy dziecko ziewa nie gańmy go, lecz poprośmy, aby ziewnęło jeszcze kilka razy, zasłaniając usta-( ćwiczymy podniebienie i szczękę dolną).
• Podczas rysowania poprośmy dziecko, aby narysowało językiem kółko (dookoła warg) lub kreseczki (od jednego do drugiego kącika ust).
• Jeśli dziecko dostało lizaka zaproponujmy mu, aby lizało go unosząc czubek języka ku górze ( pionizacja).

Dmuchanie na talerz z gorącą zupą, chuchanie na zmarznięte dłonie, cmokanie, żucie pokarmów a nawet wystawianie języka to też ćwiczenia aparatu artykulacyjnego !!!!!!

II. ŻABIA GIMNASTYKA BUZI I JĘZYKA - GRA ON LINE

https://www.logopestka.pl/zabia-gimnastyka-buzi-i-jezyka-gra-online/